Trả lời:
1. Nếu NLĐ không sử dụng hết số ngày phép năm, doanh nghiệp có thể quy định việc gia hạn sử dụng các ngày phép còn lại của năm cũ sang đầu năm sau, và những ngày phép của năm cũ nào vẫn không sử dụng hết sẽ tự động bị mất sau khi hết thời hạn nêu trên. Vậy NLĐ có được trả lương cho những ngày phép năm mà NLĐ chưa nghỉ không?
Theo quy định của BLLĐ[1], NLĐ nào bị thôi việc, mất việc làm mà chưa nghỉ hằng năm hoặc chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hằng năm được hưởng thì sẽ được NSDLĐ thanh toán tiền lương cho những ngày chưa nghỉ. Ngoài 02 lý do nêu trên thì đối với bất kỳ một lý do nào khác NSDLĐ không cần thanh toán tiền lương cho những ngày nghỉ hằng năm mà NLĐ chưa nghỉ hoặc chưa nghỉ hết.
Trên thực tế, một số doanh nghiệp thường quy định gia hạn việc sử dụng các ngày phép còn lại của năm cũ của NLĐ sang đến hết quý 1 của năm sau, và các ngày phép năm cũ sẽ tự động mất sau khi hết thời hạn gia hạn nêu trên mà vẫn chưa được NLĐ sử dụng hết và cũng được xem là hợp pháp nếu NSDLĐ không thanh toán tiền lương cho những ngày phép năm mà NLĐ chưa nghỉ. Quy định này cũng nên được doanh nghiệp thể hiện rõ trong NQLĐ và TƯLĐTT của doanh nghiệp để có thêm cơ sở cho việc áp dụng quy định này trên thực tế.
2. Đối với những tháng cao điểm trong năm và trong những trường hợp khẩn cấp đột xuất, doanh nghiệp có thể quy định rằng NLĐ không được nghỉ phép hằng năm trong những thời điểm đó để đảm bảo không làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp không?
NLĐ nào làm việc đủ 12 tháng cho NSDLĐ thì được nghỉ hằng năm hưởng nguyên lương theo HĐLĐ[2]. Bên cạnh đó, đối với NLĐ nào có dưới 12 tháng làm việc thì thời gian nghỉ hằng năm sẽ được tính dựa theo tỷ lệ tương ứng với số tháng làm việc[3]. Do đó, nghỉ hằng năm được xem là quyền của NLĐ theo quy định của pháp luật lao động. Việc NSDLĐ quy định hạn chế việc nghỉ hằng năm của NLĐ trong những tháng cao điểm hoặc trong những trường hợp khẩn cấp là chưa đúng với quy định của pháp luật lao động.
Mặt khác, quy định của
BLLĐ cũng cho phép NSDLĐ có quyền quy định lịch nghỉ hằng năm với điều kiện là phải tham khảo ý kiến của NLĐ và thông báo trước cho NLĐ[4].
Do đó, để
đảm bảo hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong những tháng cao điểm, NSDLĐ
vẫn có thể thỏa thuận trước với NLĐ về lịch nghỉ hằng năm tránh rơi vào những
tháng cao điểm đó.
[1] Điều 113.3 BLLĐ
[2] Điều 113.1 BLLĐ
[3] Điều 113.2 BLLĐ
[4] Điều 113.4 BLLĐ