Câu hỏi 129. Khi NLĐ bị nghi ngờ là vi phạm KLLĐ, NSDLĐ có thể tiến hành điều tra nội bộ không chỉ tại nơi làm việc của NLĐ mà còn ra bên ngoài phạm vi lãnh thổ của doanh nghiệp không?

Trả lời:

BLLĐ chỉ quy định về thẩm quyền điều tra của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền khi NLĐ có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma túy trong phạm vi nơi làm việc, tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của NSDLĐ, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của NSDLĐ hoặc quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong NQLĐ của doanh nghiệp. Như vậy, có thể hiểu rằng NSDLĐ sẽ không được quyền xử lý KLLĐ đối với NLĐ nào đang trong thời gian chờ kết quả xác minh và kết luận từ cơ quan điều tra có thẩm quyền[1]

Ngoài các quy định nêu trên ra, chưa thấy có quy định nào của BLLĐ về quyền điều tra của NSDLĐ trong việc truy tìm, xác minh các chứng cứ chứng minh hành vi vi phạm trước khi tiến hành xử lý KLLĐ đối với NLĐ. Tuy nhiên, dựa trên nguyên tắc NSDLĐ phải chứng minh được lỗi của NLĐ khi tiến hành xử lý KLLĐ[2], có thể suy luận rằng NSDLĐ chỉ có thể tiến hành điều tra nội bộ trong phạm vi doanh nghiệp để thu thập các chứng cứ chứng minh lỗi của NLĐ làm cơ sở cho việc xử lý KLLĐ. Vì chưa có một quy định pháp luật cụ thể nào về vấn đề này cho nên trên thực tế, quy trình và cách thức cho việc điều tra nội bộ sẽ do NSDLĐ tự quyết định sao cho phù hợp với tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và miễn là không trái với các quy định khác của pháp luật.

Liên quan đến phạm vi khi tiến hành điều tra nội bộ, BLLĐ chưa có bất kỳ quy định chi tiết nào về vấn đề này. Tuy nhiên, do mục đích của NQLĐ của doanh nghiệp và các quy định của BLLĐ là nhằm mục đích duy trì trật tự trong phạm vi doanh nghiệp và NSDLĐ chỉ được quyền xử lý KLLĐ đối với hành vi vi phạm nào của NLĐ mà đã được quy định trong NQLĐ của doanh nghiệp, được thỏa thuận trong HĐLĐ hoặc được quy định cụ thể hành vi vi phạm trong BLLĐ[3], cho nên về mặt nguyên tắc, việc điều tra của NSDLĐ để xác định lỗi của NLĐ phục vụ cho mục đích xử lý KLLĐ cũng sẽ chỉ có thể diễn ra trong phạm vi doanh nghiệp mà thôi. Ví dụ, NSDLĐ sẽ không được tiến hành xử lý KLLĐ đối với NLĐ cho hành vi NLĐ đánh bạc bên ngoài tường rào của doanh nghiệp mặc dù theo điều tra nội bộ, NSDLĐ hoàn toàn có đủ chứng cứ chứng minh hành vi vi phạm đó của NLĐ.


[1] Điều 122.4 (c) và Điều 125.1 và Điều 125.2 BLLĐ

[2] Điều 122.1 (a) BLLĐ

[3] Điều 127.3 BLLĐ